Αρθροσκόπηση Γόνατος

Κύριες Ορθοπεδικές Επεμβάσεις Αρθροσκόπηση γόνατος

ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΓΟΝΑΤΟΣ

        Η αρθροσκόπηση του γόνατος είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική κατά την οποία ο ορθοπεδικός χειρουργός μπορεί κατά πρώτο λόγο να διαγνώσει αλλά κυρίως να αποκαταστήσει ταυτόχρονα διάφορες παθήσεις του γόνατος. Σύμφωνα με το American Orthopaedic Society for Sports Medicine πάνω από 4 εκατομμύρια αρθροσκοπήσεις γίνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Η αρθροσκόπηση γίνεται με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων, των αρθροσκοπίων. Είναι μια εξειδικευμένη συσκευή απεικόνισης που αποτελείται από οπτικές ίνες οι οποίες περιβάλλονται από ένα μεταλλικό άκαμπτο περίβλημα πού φέρει έναν φακό στο άκρο του. Ποικίλουν στη διάμετρο από 1.7mm ως 7mm  (συνήθως 4 mm) καθώς και στην κλίση του περιφερικού φακού από 0 μοίρες ως 120 μοίρες (συνήθως 30 μοίρες και πιο σπάνια 70 μοίρες). Η απεικόνιση της άρθρωσης γίνεται σε οθόνη μέσω συστήματος κάμερας που εφαρμόζεται στο αρθροσκόπιο. Επιπλέον, εξειδικευμένα εργαλεία, όπως αρθροσκοπικές λαβίδες, ψαλίδια, διαθερμίες υπερήχων και ξέστρα-shavers χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια των αρθροσκοπικών επεμβάσεων. Οι περισσότερες αρθροσκοπικές επεμβάσεις πραγματοποιούνται με 2 μικρές τομές μήκους 7-8mm μέσω των οποίων εισέρχονται τα εργαλεία στην άρθρωση. Το πρόσθιο-έξω σημείο εισόδου χρησιμοποιείται για το αρθροσκόπιο ενώ το πρόσθιο-έσω για τα εργαλεία. Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται επιπλέον σημεία εισόδου όπως το οπίσθιο-έσω, το άνω-έξω και το άνω-έσω.
Image

   Λόγω της ιδιομορφίας της κίνησης που εκτελεί (κάμψης, κύλισης και στροφής), το γόνατο είναι ευάλωτο σε καταπονήσεις και τραυματισμούς (οστικούς, χόνδρινους, συνδεσμικούς, μυϊκούς). Ανατομικά το γόνατο αποτελείται από δύο αρθρώσεις : την κατά γόνυ άρθρωση μεταξύ μηρού και κνήμης, καθώς και την επιγονατιδομηριαία άρθρωση μεταξύ επιγονατίδας και μηριαίου. Η σταθερότητά του εξασφαλίζεται :  

·        από κύριους και δευτερεύοντες συνδέσμους, αναφέρω μερικούς : τον πρόσθιο χιαστό, τον οπίσθιο χιαστό, τον έσω και έξω πλάγιο σύνδεσμο, τους έσω και έξω καθεκτικούς της επιγονατίδας.

·        Από ισχυρούς τένοντες : του τετρακεφάλου, τον επιγονατιδικό.

·        Οι σύνδεσμοι αυτοί υποστηρίζονται στη λειτουργία τους και από ισχυρό μυϊκό σύστημα που τους περιβάλει.

                Η ποιότητα της κίνησης του γόνατος εξασφαλίζεται :

·        από τους μηνίσκους (έσω και έξω), δύο ημισεληνοειδείς σχηματισμούς που διευρύνουν την άρθρωση,

·        τον αρθρικό χόνδρο που περιβάλει τους μηριαίους κονδύλους, το κνημιαίο plateau και την επιγονατίδα,

·        τον υμένα της άρθρωσης που εμπεριέχει το αρθρικό υγρό που λιπαίνει και τρέφει τις αρθρικές επιφάνειες.

Image

            Ο αθλητισμός, τα εργατικά ατυχήματα, η αρθρίτιδα καθώς και το αδυνάτισμα των μυών μας από την καθιστική ζωή ή το γήρας, οδηγούν σε φθορές και ερεθισμούς όλων αυτών των σχηματισμών που προανέφερα, μέσα στο γόνατο. Οι φθορές αυτές με τη σειρά τους προκαλούν πόνο και γενικότερα δυσλειτουργία του γόνατος. Όταν για κάποιο λόγο εμφανισθεί έντονος πόνος, οίδημα, αστάθεια, δυσκαμψία, μείωση του εύρους κίνησης της άρθρωσης ή block, όταν η συντηρητική θεραπεία με φάρμακα, φυσικοθεραπεία ή επιγονατίδες και κηδεμόνες δεν ωφελεί, τότε ενδέχεται η λύση να είναι η αρθροσκόπηση. Η αρθροσκόπηση είναι χρήσιμη για ένα μεγάλο εύρος ηλικιών (από 15 ετών έως και άνω των 55 ετών σε ορισμένα περιστατικά), στη διάγνωση και αντιμετώπιση :

·        Κακώσεων ή ρήξεων μηνίσκων, block γόνατος.

·        Κακώσεις ή ρήξεις συνδέσμων (προσθίου, οπισθίου χιαστού, έσω-έξω πλαγίου, καθεκτικών).

·        Ελεύθερων οστεοχόνδρινων τεμαχίων.

·        Κατεστραμμένων αρθρικών επιφανειών.

·        Φλεγμονής του αρθρικού υμένα.

·        Επιγονατιδικής αστάθειας ή παθήσεων του εκτατικού μηχανισμού του γόνατος.

·        Χονδροπάθειας – χονδρομαλάκυνσης – ρήξεων του αρθρικού χόνδρου.

Image
   Οι περισσότερες τραυματικές βλάβες ή παθήσεις του γόνατος αντιμετωπίζονται πλέον αρθροσκοπικά. Η ρήξη μηνίσκου, συνήθως τραυματικής αιτιολογίας κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων αλλά και καθημερινών δραστηριοτήτων, αποτελεί την πιο συχνή ένδειξη αρθροσκόπησης.  Ανάλογα με τον τύπο και τη φύση της βλάβης γίνεται είτε αποκατάσταση της ρήξης με ράμματα είτε μερική μηνισκεκτομή, αφαίρεση δηλαδή τμήματος του μηνίσκου. Συνδεσμικές βλάβες του γόνατος και κυρίως η ρήξη του προσθίου ή πιο σπάνια του οπισθίου χιαστού συνδέσμου αποκαθίστανται πλέον αποκλειστικά με τη βοήθεια αρθροσκοπικής τεχνικής. Η αποκατάσταση της βλάβης γίνεται με τενόντιο μόσχευμα  που συνήθως λαμβάνεται από τον ασθενή και που ποικίλλει ανάλογα με την προτίμηση του χειρουργού αλλά και τις απαιτήσεις του ασθενή. Οι χόνδρινες βλάβες του γόνατος αντιμετωπίζονται πλέον επίσης αρθροσκοπικά. Ανάλογα με την εντόπιση, την έκταση και το βάθος της βλάβης εφαρμόζονται ποικίλες τεχνικές, όπως η χονδροπλαστική, τα μικροκατάγματα και η μεταμόσχευση αυτόλογων χονδροκυττάρων, που σαν σκοπό έχουν την κάλυψη του χόνδρινου ελλείμματος και τη δημιουργία ομαλής αρθρικής επιφάνειας. Η αρθροσκόπηση χρησιμοποιείται ακόμα για την επιβεβαίωση ανάταξης ενδαρθρικών καταγμάτων του άνω τμήματος της κνήμης. Τέλος, η αφαίρεση ελεύθερων ενδαρθρικών σωμάτων από το γόνατο καθώς και η υμενεκτομή σε περιπτώσεις παθήσεων του αρθρικού υμένα αποτελούν επιπλέον ενδείξεις αρθροσκόπησης.
Image

Πλεονεκτήματα

            Η αρθροσκόπηση έχει βελτιώσει σημαντικά τη διάγνωση και κυρίως τη θεραπεία πολλών παθήσεων του γόνατος. Τα συνεχώς βελτιούμενα συστήματα απεικόνισης και αρθροσκοπικά εργαλεία προσφέρουν όλο και περισσότερες δυνατότητες στο χειρουργό και επεκτείνουν συνεχώς τις ενδείξεις της μεθόδου. Η αρθροσκοπική μέθοδος παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις παλιότερα χρησιμοποιούμενες ανοικτές μεθόδους. Μικρότερες χειρουργικές τομές, ελαχιστοποίηση δημιουργίας ουλώδους ιστού μετεγχειρητικά, λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος, μικρότερος χρόνος νοσηλείας, μικρότερο ποσοστό επιπλοκών και τελικά χαμηλότερο κόστος αποτελούν τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα. Τα μειονεκτήματα είναι λίγα και έχουν σχέση περισσότερο με την εμπειρία του χειρουργού. Είναι απαραίτητη η εξοικείωση του χειρουργού με τα αρθροσκοπικά εργαλεία και η ευχέρεια να δουλεύει σε πολύ μικρό πεδίο υπό έμμεση όραση μέσω κάμερας.

Γενικές Πληροφορίες

            Η αρθροσκόπηση του γόνατος γίνεται συνήθως υπό γενική ή ραχιαία αναισθησία ανάλογα με το τι επιτρέπει ο αναισθησιολόγος (και σε ορισμένες φορές, όπου είναι δυνατό, και το τι προτιμάει ο ασθενής). Ο ασθενής στο χειρουργείο τοποθετείται ύπτιος στο χειρουργικό κρεβάτι και γύρω από το σύστοιχο μηρό του τοποθετείται μια ίσχαιμος περίδεση. Ανάλογα με την προτίμηση του χειρουργού τοποθετούνται τα κατάλληλα στηρίγματα στο χειρουργικό τραπέζι έτσι ώστε να επιτρέπονται διάφοροι χειρισμοί με σκοπό την βέλτιστη προσπέλαση και απεικόνιση όλων των περιοχών του γόνατος. Η διάρκεια της επέμβασης υπολογίζεται από 30 λεπτά έως και 2 ώρες, ανάλογα με το περιστατικό.

Image

Μετά το τέλος της επέμβασης και την άδεια του αναισθησιολόγου ο ασθενής μεταφέρεται στο κρεβάτι της κλινικής. Η παραμονή του κυμαίνεται συνήθως από μία έως δύο διανυκτερεύσεις. Ο ορθοπαιδικός χειρουργός συμπληρώνει τις οδηγίες της μετεγχειρητικής θεραπείας, αποκατάστασης και του φυσιοθεραπευτικού σχήματος που προορίζεται για τον ασθενή, ανάλογα με την κάθε περίπτωση ξεχωριστά. 

 

Επιπλοκές

            Η αρθροσκόπηση του γόνατος είναι μια σχετικά ασφαλής επεμβατική πράξη. Οι επιπλοκές δεν είναι συχνές. Αναφέρω :

·        Αίμαρθρο, συλλογή αίματος μέσα στην άρθρωση.

·        Φλεγμονή, θερμότητα – ερυθρότητα – οίδημα – υψηλός πυρετός.

·        Φλεβική θρόμβωση.

·        Κάκωση αγγείων και νεύρων.

·        Αλγοδυστροφία, πόνος – δυσκαμψία.

            Σε ορισμένες περιπτώσεις ίσως χρειαστεί να γίνει και δεύτερη αρθροσκόπηση για την έκπλυση ή αποσυμφόρηση της άρθρωσης ή κάποιας υμενεκτομής

Επικοινωνήστε

Σκαγιάς Κωνσταντίνος, Χειρουργός Ορθοπεδικός-Τραυματιολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Τ. Επικ. Επιμελητής Κλινικής
Αθλητικών Κακώσεων Νοσοκομείου ΚΑΤ

Κρέοντος 138, Αθήνα - Σεπόλια, 10443, ΑΤΤΙΚΗ

Ιατρείο: 211 700 1020

κιν. 6945 465 468

Email: doctor@orthoskag.gr

Search